UBND tỉnh Tây Ninh người dân cần tỉnh táo trong vấn đề nhận chuyển nhượng đất lúa, không tin theo lời “cò đất” nếu không muốn rơi vào cảnh “dở khóc, dở cười” do mua đất lúa.

Đất trồng lúa là gì?

Theo quy định mới nhất về phân loại đất đai thì đất trồng lúa thuộc loại đất trồng cây hàng năm và thuộc nhóm đất nông nghiệp. Đất trồng lúa bao gồm:

– Đất chuyên trồng lúa nước: Loại đất này có thể trồng được từ hai vụ lúa nước trong một năm, kể cả trường hợp có luân canh, xen canh với cây hàng năm khác hoặc có khó khăn đột xuất mà chỉ trồng cấy được một vụ hoặc không sử dụng trong thời gian không quá một năm. Ký hiệu: LUC.

– Đất trồng lúa nước còn lại: Đất trồng lúa nước gồm cả ruộng bậc thang, hàng năm chỉ trồng được một vụ lúa, kể cả trường hợp trồng thêm cây hàng năm khác hoặc không sử dụng trong thời gian không quá một năm. Ký hiệu LUK.

– Đất trồng lúa nương: là đất chuyên trồng lúa trên sườn đồi, núi dốc từ một vụ trở lên, kể cả trường hợp trồng lúa không thường xuyên theo chu kỳ và trường hợp có luân canh, xen canh với cây hàng năm khác. Ký hiệu LUN.

Chính quyền cấp xã có “lách luật” để chuyển nhượng đất Lúa?

Trong thời gian qua, công tác thẩm định hồ sơ chuyển nhượng, tặng cho đất trồng lúa tại chi nhánh các huyện, thị xã, thành phố tương đối tốt. Tuy nhiên, vẫn còn chi nhánh thực hiện chưa tốt, đơn xác nhận của UBND cấp xã, phường, thị trấn chưa đầy đủ, chưa bảo đảm theo quy định.

Theo Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh, căn cứ khoản 2 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai và Điều 3 của Thông tư số 33/2017/TT-BTNMT ngày 29.9.2017 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết Nghị định 01/2017/NĐ-CP. Theo đó, UBND xã, phường, thị trấn (nơi đăng ký hộ khẩu) xác nhận chưa đầy đủ nội dung (thiếu nội dung hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp hoặc thiếu nội dung có xác nhận có nguồn thu ổn định từ sản xuất nông nghiệp) như hai vợ chồng hộ khẩu 2 nơi nhưng chỉ xác nhận 1 nơi; hai người đồng sở hữu nhưng chỉ xác nhận 1 người; lấy nội dung xác nhận đất lúa ở địa phương khác làm hồ sơ và một số sai sót khác.

Để khắc phục các hạn chế trên và thực hiện đúng quy định pháp luật. Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh đề nghị Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Tây Ninh chi nhánh các huyện, thị xã, thành phố nghiêm túc thực hiện một số nội dung như sau:

Kiểm tra các nội dung xác nhận của UBND xã, phường, thị trấn phải bảo đảm theo hướng dẫn tại khoản 2 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai và Điều 3 của Thông tư số 33/2017/TT-BTNMT ngày 29.9.2017 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết Nghị định 01/2017/NĐ-CP (đặc biệt chú ý các trường hợp ngoài tỉnh nhận chuyển nhượng, tặng cho đất trồng lúa).

Theo đại diện Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh, thời gian qua, việc tách thửa là đúng quy định. Tuy nhiên, đối với việc để người dân tự đến UBND xã xác nhận có trực tiếp sản xuất nông nghiệp hoặc có nguồn thu ổn định từ sản xuất nông nghiệp là sai quy định.

Vấn đề này đã được tỉnh yêu cầu giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai- chi nhánh các huyện, thị xã, thành phố kiểm điểm. Hiện Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh thực hiện quy trình kiểm điểm đối với các giám đốc chi nhánh theo quy định.

Siết chặt chuyển nhượng đất lúa

Theo các tin đăng rao bán đất trên các trang mạng, các lô đất rao bán rất rẻ từ 200 triệu đến 300 triệu diện tích rất lớn từ vài trăm tới gần ngàn mét vuông. Nhưng các lô đất này hầu hết là đất trồng lúa, chuyên canh tác lúa nước,… và đều không có đường công nhận trên sổ được rao bán rất rẻ.

Một phóng viên của báo Tây Ninh đã giả làm người mua đất trong vai một vợ chồng trẻ làm công nhân không có chứng nhận canh tác lúa hay làm nông đã liên hệ với một số “cò” môi giới địa phương để tìm hiểu về quy trình mua bán đất lúa thì nhận được câu trả lời khẳng định chắc nịch: cứ đi coi đất trước, nếu ưng ý mua thì chị sẽ hướng dẫn làm thủ tục miễn sao hồ sơ hợp lệ là được (?!).

Không thể khẳng định trong việc chuyển nhượng, cho tặng quyền sử dụng đất lúa còn “kẽ hở” nào để “cò đất” khai thác mua bán đất lúa hay không? Tuy nhiên, qua những gì mà Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh phát hiện yêu cầu chấn chỉnh có thể thấy rằng, vẫn còn một số UBND cấp xã chưa thực hiện hết trách nhiệm của mình trong việc xác nhận hồ sơ chuyển nhượng, tặng cho đất lúa theo quy định. Đây là một vấn đề cần quan tâm và cần quy định về trách nhiệm của UBND cấp xã.

Bên cạnh đó, ngành Tài nguyên và Môi trường cần xem lại trong các quy định về thủ tục tặng cho, chuyển nhượng đất lúa có còn “kẽ hở” nào trong quy định hay không nhằm có giải pháp để bảo đảm quy trình tiếp nhận ngày càng chặt chẽ hơn.

Hơn ai hết, người dân cần tỉnh táo trong vấn đề nhận chuyển nhượng đất lúa, không tin theo lời “cò đất” nếu không muốn rơi vào cảnh “dở khóc, dở cười” do mua đất lúa.

Xử phạt vi phạm chuyển nhượng đất lúa

Về mức xử phạt, trường hợp cán bộ, công chức tự ý mua đất trồng lúa là sai quy định của pháp luật và sẽ bị xử phạt hành chính. Cụ thể, mức phạt được quy định tại Khoản 2 Điều 26 Nghị định 91/2019/NĐ-CP: Phạt tiền từ 2 – 5 triệu đồng đối với hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp mà nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa.

Ngoài việc bị phạt tiền thì cán bộ, công chức vi phạm sẽ buộc phải trả lại diện tích đất trồng lúa đã nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho.

Như vậy, đất trồng lúa có thể được chuyển nhượng, mua bán nhưng phải đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật. Có 3 trường hợp thường gặp không được sang tên sổ đỏ đất trồng đất lúa là do không đáp ứng đủ điều kiện chuyển nhượng; người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trồng lúa là tổ chức kinh tế và hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp.

Ngoài ra, cũng cần lưu ý về diện tích đất trồng lúa được phép chuyển nhượng và các quy định khác khi thực hiện thủ tục nếu cơ quan nhà nước có yêu cầu.